Balansrekening: wat laat deze rekening zien?
Op een balansrekening staat een overzicht van bezittingen en vorderingen – de activa - aan de ene kant en van schulden en eigen vermogen – de passiva - aan de andere kant. Aan beide kanten zijn balansposten opgenomen. Waarom bedrijven een balansrekening maken, leggen we uit in deze blog.
Wat is de balansrekening?
De balans is een (jaarlijkse) momentopname, want bedrijven dienen de balans in als onderdeel van de jaarrekening. Belangrijk om te weten is dat je op je balansrekening een ‘balans per (datum)' zet. Het meest logische is 31 december. Zo krijg je een indicatie van wat de financiële situatie is in het afgelopen jaar.
De balansrekening bestaat uit twee gedeelten die met elkaar in evenwicht zijn. De linker- en rechterkant van een balans komen opgeteld op hetzelfde bedrag uit. Vandaar het woord ‘balans’ dat duidt op dit evenwicht. De bedragen onder de streep moeten dus zowel links als rechts precies hetzelfde zijn.
Is dit niet het geval? Dan is er dus geen sprake van een balans en is er een fout gemaakt in de boekhouding.
Posten balansrekening
De volgende posten staan op de balansrekening:
Activa
- Vaste activa: alle bezittingen die je voor langer dan een jaar hebt, zoals een bedrijfspand, je auto of autopark en machines.
- Vlottende activa: bezittingen die korter dan een jaar aanwezig zijn. Voorbeelden daarvan zijn voorraad en geld dat je tegoed hebt van klanten (openstaande facturen). Daarnaast zaken als btw dat je nog tegoed hebt van de Belastingdienst, nog te ontvangen diensten of goederen van je leverancier, geld dat jij aan anderen hebt geleend en overige nog te ontvangen zaken.
- Liquide middelen: geld dat direct beschikbaar is. Op de zakelijke bankrekening bijvoorbeeld. Ofwel geld dat je in kas hebt.
Passiva
- Eigen vermogen: het verschil tussen je bezittingen en je schulden, ofwel tussen je activa en je passiva.
- Kortlopende schulden: Dat zijn de schulden die je binnen één jaar aflost, zoals een openstaand bedrag bij je leverancier. Crediteuren: Facturen die je moet betalen, ofwel partijen die een vordering bij jou uit hebben staan.
- Langlopende schulden: Schulden die langer dan een jaar open staan. Hieronder vallen leningen of een hypotheek.
Zo ziet de balans er in het kort uit:
| Activa | Passiva |
|---|---|
| Vaste activa (grond, terreinen, gebouwen | Eigen vermogen |
| Vlottende activa (voorraden, debiteuren | Lang vreemd vermogen (looptijd langer dan 1 jaar) |
| Liquide middelen (bank, bedrag in kas | Kort vreemd vermogen (korter dan 1 jaar) |
Waarom de balansrekening?
Met een balansrekening kun je relatief eenvoudig bepaalde kengetallen berekenen die voor jouw onderneming relevant zijn, zoals liquiditeit en solvabiliteit.
De liquiditeit van je onderneming is de mogelijkheid om op korte termijn aan je lopende financiële verplichtingen te voldoen. Solvabiliteit is een term die aangeeft of je bedrijf financieel gezond is. Hoe meer eigen vermogen er in jouw bedrijf zit, hoe minder afhankelijk je bent van geldverstrekkers zoals banken. De solvabiliteit geeft de verhouding tussen je eigen vermogen (bezittingen) en je vreemd vermogen (schulden) weer. Ofwel, kan je bedrijf alle schulden kan terugbetalen als je bijvoorbeeld stopt of failliet gaat.
Met een balans zie je in één oogopslag hoe je bedrijf er in financieel opzicht voor staat. Je kunt zien of je onderneming een positief of een negatief eigen vermogen heeft. Ook de investeringen die je gaat doen en de manieren waarop je deze financiert, kun je terugzien op de balans.
De balans is niet hetzelfde als de resultatenrekening, waarbij gekeken wordt of je winst of verlies maakt en waarbij je vaak dieper inzicht geeft in de cijfers van het betreffende jaar. Zo kun je winst maken en toch een negatief vermogen hebben als je schulden hoger zijn dan je bezittingen. Dat komt voor als je geld hebt geleend.
Op de balans zie je je vermogen terug, ofwel hoe ‘rijk’ je bent. Voor een totaalbeeld maak je de balans op samen met de resultatenrekening en het kasstroomoverzicht. Zo krijg je echt een compleet beeld van het reilen en zeilen van je bedrijf.
Kijk naar de langere periode en kijk vooruit
Bij de balansrekening is het interessant om te kijken naar een langere periode, want daar haal je altijd meer gegevens uit. Wat is de ontwikkeling van de liquiditeit? Welke oorzaken zijn hiervoor en waar kun je eventueel bijsturen?
Hoe meer je kunt vertrouwen op cijfers over de langere periode, hoe meer zekerheid je hebt in je dagelijkse besluitvorming. Agicap biedt de tool om je daarbij te helpen. Deze nemen je veel werk uit handen en je kunt nauwkeurig in real time controle houden over je liquiditeit.
Een goede start is het maken van cashprognoses. Hiermee kun je diverse scenario's maken, zowel je "best" als "worst" case scenario's. Dan heb je een idee wat de impact van je beslissingen kan zijn en kun je hierdoor beter anticiperen op je cashflow - in elke situatie.
