Dit zijn de voor- en nadelen van een dochteronderneming
Een dochteronderneming is een onderneming die ondergeschikt is aan een moederbedrijf. Deze constellatie biedt zowel voordelen als nadelen. In dit artikel leggen we uit wat een dochteronderneming is en waar je bij deze vennootschapsstructuur op moet letten.
Wat is een dochteronderneming?
In het Engels wordt een dochteronderneming ook wel een subsidiary company genoemd. Letterlijk vertaald ondergeschikt of helpend. Een dochteronderneming is dan een wat beter woord. Een dochteronderneming heeft in beginsel altijd een moedermaatschappij boven zich, waarvan zij economisch afhankelijk is. De rechtsvorm is irrelevant als het gaat om de verzelfstandiging van een dochteronderneming.
Meestal bezit de moedermaatschappij het meerderheidsaandeel in de dochteronderneming. Vaak heeft de moedermaatschappij het dochterbedrijf volledig in handen - 100% van de aandelen - zodat gemakkelijker bedrijfsbeslissingen kunnen worden genomen.
Hoewel de dochteronderneming juridisch gezien een onafhankelijke onderneming is, is zij economisch gezien niet onafhankelijk. In de meeste gevallen wordt ook bepaald dat de dochteronderneming haar winst overdraagt aan de moedermaatschappij.
Voorbeeld dochteronderneming
Er zijn veel bekende bedrijven die dochterondernemingen of moedermaatschappijen zijn. Een voorbeeld is Ahold Delhaize als moederbedrijf van dochterondernemingen Albert Heijn en bol.com.
Structuur
De relatie tussen de dochteronderneming en de moedermaatschappij is nauwkeurig omschreven in de overeenkomst rond zeggenschap en winst- en verliesoverdracht. Hierin wordt geregeld welke rechten en plichten de dochteronderneming binnen de groep heeft.
Afhankelijk van de holdingstructuur heeft de moedermaatschappij meer of minder macht over haar dochterondernemingen. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen vier varianten van de structuur van de holding:
Operationeel De moedermaatschappij leidt de activiteiten in haar dochterondernemingen en heeft een grote invloed op de afzonderlijke ondernemingen. Vaak is de dochteronderneming dan een werkmaatschappij: de bv waar de dagelijkse werkzaamheden zijn.
Managementgericht De moedermaatschappij geeft duidelijke richtlijnen en doelstellingen aan haar dochterondernemingen met betrekking tot hun strategische ontwikkeling.
Organisatorisch De holding fungeert als interne organisatie van de afzonderlijke bedrijfsgebieden waarin de dochterondernemingen actief zijn. De dochterondernemingen organiseren hun activiteiten grotendeels zelf.
Financieel De moedermaatschappij is slechts aandeelhouder van de dochterondernemingen en treedt slechts op als vermogensbeheerder. De dochterondernemingen organiseren hun activiteiten zelf.
Consolidatie en aansprakelijkheid
Aan het einde van het jaar stelt elke dochteronderneming haar eigen balans en winst- en verliesrekening op. Deze worden naar de moedermaatschappij gezonden, waar de consolidatie voor de gehele groep plaatsvindt. Alle vorderingen en verplichtingen worden vervolgens op groepsniveau met elkaar verrekend. De moedermaatschappij is verplicht de door haar dochterondernemingen geleden verliezen te compenseren.
Vorderingen van schuldeisers op een dochteronderneming blijven geldig, zelfs indien de zeggenschapsrelatie is ontbonden. Na tien jaar zijn de vorderingen verjaard.
Een dochteronderneming oprichten: wat zijn de voordelen?
1. Meer transparantie Vaak scheiden afsplitsingen in grotere groepen de afzonderlijke werkterreinen van elkaar, waardoor meer doorzichtigheid ontstaat en de top van de onderneming een beter zicht krijgt op het bedrijfsbeheer van de afzonderlijke dochters.
2. Outsourcing Als een dochteronderneming wordt opgericht om een activiteit uit te besteden die geen deel uitmaakt van de hoofdactiviteit van de moedermaatschappij, spreek je van outsourcing. Dit is vaak de eerste stap naar verkoop van de dochteronderneming.
Omdat een dochteronderneming juridisch gezien een onafhankelijke onderneming met een eigen rechtsvorm is, is het over het algemeen gemakkelijker om de dochteronderneming te verkopen omdat de bedrijfscijfers door de gescheiden boekhouding duidelijk zichtbaar zijn voor potentiële kopers.
3. Meer innovatie Vaak leidt de verzelfstandiging van een bepaalde divisie ook tot meer innovatie in de nieuwe dochteronderneming, wat uiteindelijk de groep ten goede komt.
4. Ruimere risicospreiding voor de groep Door het verzelfstandigen van dochterondernemingen wordt het risico voor de groep breder gespreid. Bovendien is het mogelijk om als groep in veel verschillende sectoren actief te zijn om zo meer marktmacht te verwerven.
Een dochteronderneming oprichten: wat zijn de nadelen?
1. Economische afhankelijkheid van de moedermaatschappij Het grootste nadeel voor de dochteronderneming is dat zij economisch afhankelijk is van de moedermaatschappij. Dit betekent dat als de moedermaatschappij failliet gaat, in de meeste gevallen ook de dochteronderneming failliet zal gaan.
2. Belangenconflicten tussen moeder- en dochteronderneming Afhankelijk van de mate van onafhankelijkheid van de dochteronderneming kunnen er belangenconflicten met de moedermaatschappij ontstaan. Bijvoorbeeld als het management van de dochteronderneming andere ideeën heeft over de verdere ontwikkeling van het bedrijfsgebied dan het management van de moedermaatschappij.
3. Kostbaar voor de moedermaatschappij Wanneer een dochteronderneming wordt afgesplitst, duurt het vaak meerdere jaren voordat deze onderneming daadwerkelijk bijdraagt aan de winststijging van de groep als geheel.
Meer dochterondernemingen, meer inzicht nodig
Ondernemingen die op veel verschillende gebieden actief zijn of afzonderlijke productassortimenten onder een afzonderlijk merk willen verkopen, richten vaak een dochteronderneming op. Deze dochteronderneming concentreert zich dan alleen op dit ene gebied en is vaak vrij in haar beslissingen met betrekking tot de verdere ontwikkeling van het productassortiment.
De afzonderlijke verantwoordelijkheid bevordert meestal ook de innovatie, wat tot uiting komt in een hogere omzet. Maar de verzelfstandiging van een dochteronderneming is niet zonder risico voor de groep, omdat in de eerste jaren vaak aanzienlijke extra kosten te verwachten zijn totdat de dochteronderneming aan de winst bijdraagt. Weeg de voor- en nadelen dus goed tegen elkaar af.
