De hoge behoefte aan werkkapitaal (WCR): is dit altijd een probleem?
Een hoge behoefte aan werkkapitaal (WCR) is geen goed nieuws voor een onderneming. Maar binnen bepaalde sectoren, waar uitgaven eerst moeten worden gedaan voordat de klanten betalen, is het onvermijdelijk. Dit betekent dat CEO’s en CFO’s voor uitdagingen komen te staan, want hoe zorg je ervoor dat je inzicht blijft houden en je liquiditeit hier niet onder gebukt gaat? Hoe beheer je een hoge WCR? Voor welke ondernemingen geldt dit specifiek? Wat zijn de oplossingen om beter te anticiperen op de cashflow? De antwoorden vind je in dit artikel.
Dit vind je hier terug:
De behoefte aan werkkapitaal (WCR): wat het is
Voor accountants komt de behoefte aan werkkapitaal (Working Capital Requirement - WCR) overeen met de bedrijfsactiva. Met uitzondering van vaste activa en financiële activa - minus het bedrag van de bedrijfsschulden (met uitzondering van financiële schulden). Het WCR komt overeen met al je middelen, producten en voorraad die voor onbepaalde tijd stilligt.
Zo heeft een onderneming waarvan de WCR gelijk is aan 20% van haar omzet, alleen al om de exploitatiecyclus te waarborgen, een permanente behoefte aan liquide middelen die 20% van haar activiteit dekt.
Voor de financieringsfunctie komt de WCR overeen met het tijdsverloop bij het omzetten van het resultaat in beschikbare liquide middelen. Hoe lager de WCR (of hoe groter de omzet), hoe meer liquide middelen er vrijkomen wanneer de marges positief zijn.
Hoe beheer je (hoge) WCR?
Zodra je de WCR hebt berekend, zijn er, afhankelijk van het saldo tussen je vlottende activa en kortlopende schulden, drie verschillende gevallen:
- Negatieve WCR: dit betekent dat je onderneming geen financiële behoeften op korte termijn heeft en dat je middelen vrijmaakt om je netto cashflow te voeden.
- Nul WCR: dit betekent dat de bedrijfsmiddelen alles dekt. Dit betekent zowel dat er geen financieringsbehoefte is, als ook geen overschot.
- Positief werkkapitaal: dit betekent dat je onderneming de behoefte aan liquiditeit op korte termijn moet financieren.
Financiering van positief werkkapitaal
Als het werkkapitaal niet volstaat om de behoefte aan werkkapitaal (WCR) te compenseren, zullen ondernemingen op zoek moeten naar andere financieringsbronnen.
In de regel wordt werkkapitaal gecompenseerd door kortetermijnfinanciering: de meeste ondernemingen doen dit door middel van een voorschot in rekening-courant of een bijdrage in rekening-courant. Maar deze oplossingen zijn duur en niet erg duurzaam.
Ondernemingen nemen ook regelmatig hun toevlucht tot voorfinanciering van handelsvorderingen door middel van bijvoorbeeld factoring. Voorfinanciering van voorraden of omgekeerde factoring wordt nog steeds niet op grote schaal toegepast.
Optimaliseren van het werkkapitaal
Om de behoefte aan werkkapitaal (WCR) te verminderen, kunnen ondernemingen op 3 factoren inspelen:
- Betalingstermijnen voor leveranciers: om de inkomende en uitgaande kasstromen op elkaar af te stemmen, wil je de betaling van leveranciersschulden zo lang mogelijk uitstellen, zodat de klantfactuur in z'n geheel of gedeeltelijk wordt geïnd.
- Betalingstermijnen van klanten: ook hier is het doel de betalingstermijnen van klantenfacturen zo kort mogelijk te houden.
- Voorraadrotatie: door de voorraden zo snel mogelijk weg te werken, wordt voorkomen dat ze vast komen te liggen. Maar pas op voor stock-outs!
Optimalisering dat bekend is bij financieerders, maar niet binnen het MKB
Er zijn meerdere maatregelen die genomen kunnen worden, waar het MKB vaak nog niet van op de hoogte is:
- Passende kortingen
- Acties voor grote en/of regelmatige afnemers;
- Aanpassing van de betaalmiddelen aan het soort klanten;
- Kredietlimieten vaststellen;
- Aanscherpen van de betalingsafspraken met leveranciers;
- Beperken van het aantal facturen van leveranciers zonder bestellingen;
- Voorraadbeheer per servicetarief;
- Identificatie van stilliggend vooraad (bijvoorbeeld nulrotatie gedurende 12 maanden).
Hoewel het verlagen van het werkkapitaal een constante taak is en een doelstelling die altijd voor ogen moet worden gehouden, is het in sommige gevallen niet voldoende om het werkkapitaal weg te werken. Sommige ondernemingen hebben een structureel hoge werkkapitaalbehoefte (WCR) en moeten daarom oplossingen vinden om hun cashflow zo goed mogelijk te beheren.
Soorten ondernemingen met een structureel hoge WCR
Bepaalde sectoren krijgen meer te maken met de uitdagingen van de behoefte aan bedrijfskapitaal (Working Capital Requirements - WCR), omdat hun ontwikkelingsfase of de aard van hun activiteit ervoor zorgt dat zij uitgaven moeten doen voordat zij hun klanten factureren.
Snelgroeiende ondernemingen en start-ups
Voor jonge, snelgroeiende ondernemingen zijn de investeringen vaak groter dan de inkomsten, vooral in het begin. De startende onderneming heeft vaak nog niet de liquiditeit die nodig is voor de bedrijfsbehoeften (huur, huisvesting, enz.) en voor onderzoek en ontwikkeling.
Industriële ondernemingen
Voor industriële ondernemingen is de uitdaging van het werkkapitaal drieledig:
- De exploitatiecyclus is lang, met productietijden die kunnen oplopen tot maanden of zelfs jaren voordat de klant kan worden gefactureerd
- De voorraden kunnen groot zijn, met aanzienlijke aankopen van grondstoffen
- De betalingstermijnen voor klanten zijn bijzonder lang, tot 90 dagen na facturering.
Aangezien industriële ondernemingen de aankoop van grondstoffen, variabele productiekosten en arbeid moeten financieren voordat zij klanten kunnen factureren, is het werkkapitaal bijzonder hoog in de industriële sector, hoewel dit geen teken is van een slechte financiële gezondheid.
Dienstverlenende bedrijven
Ondernemingen die B2B- of B2C-diensten aanbieden (consultancy, juridische beroepen, enz.), moeten een bepaald aantal dagen werken en hun kosten dragen, voordat zij hun facturen aan hun cliënten kunnen sturen. Bovendien kunnen de betalingstermijnen lang zijn: 30 of zelfs 60 dagen.
Handelsondernemingen
Voor distributie- en handelsondernemingen wordt de WCR sterk beïnvloed door het voorraadbeheer.
Vastgoedondernemingen
Voor ondernemingen in de vastgoedsector die de ontwikkeling of verkoop van onroerend goed beheren, kan het maanden of zelfs jaren duren om het geld te innen.
Voor projectontwikkelaars komen de eerste inkomsten verscheidene jaren na de initiële investeringen: het is dus van essentieel belang om hier altijd goed zicht op te hebben en te weten wanneer je geldt kunt verwachten.
De uitdaging van de zichtbaarheid van cashflow
Wanneer de behoefte aan werkkapitaal (Working Capital Requirement - WCR) structureel hoog is en optimalisatie hiervan niet genoeg is om die behoefte te stoppen, kan inzicht in vroegere, huidige en toekomstige cashflows helpen om die behoefte te optimaliseren en de beste financieringsmethoden te vinden.
Door een cashflowprognose op te stellen, kun je immers anticiperen op toekomstige kasontvangsten en -uitgaven, en dus potentiële cashflowgaten opsporen; de onderneming kan dan vandaag een oplossing zoeken in plaats van met een mes op de keel te worden gezet.
En door een regelmatige controle van cashflows met een cashflowoverzicht op te zetten, kan de werkelijke cashflow met de prognose worden gecontroleerd en kunnen de nodige aanpassingen worden aangebracht.
Maar het visualiseren van vroegere, huidige of toekomstige kasstromen is vaak complex: denk aan verschillende bankrekeningen en -stromen en de onzekerheid van toekomstige kasontvangsten en -uitgaven over één, drie of zes maanden.
Daarnaast stuiten ondernemingen die nog in Excel werken op verschillende beperkingen:
- Gebrek aan zichtbaarheid in real time
- Mogelijke fouten in formules of gegevensinvoer
- De tijd die het kost om het bij te werken
- Gebrek aan flexibiliteit en automatisering
- Gebrek aan visualisatie van gegevens
Om een optimaal zicht te krijgen op de cashflow en te kunnen anticiperen op de WCR, is de juiste oplossing te kiezen voor een cashflowsoftware.
Beheer je werkkapitaal met Agicap
Agicap is een software voor het beheer van liquide middelen die aangepast is aan elke kleine en (middel)grote onderneming. Met Agicap beschik je over een geautomatiseerde opvolging van je cashflow in real time: de oplossing integreert met meer dan 300 banken in Nederland en Europa, boekhoud- en factureringstools en werkt je cashflow automatisch bij.
Agicap laat je ook toe om uw cashflow te anticiperen voor 1, 3, 6, 12 of meer maanden om de juiste beslissingen te nemen en je financieringsbehoeften veilig te stellen. Je kunt ook gemakkelijk de impact van crisisscenario's op je cashflow simuleren en prognoses maken op basis van je realtime data: daling van de omzet, werktijdverkorting, vertraging bij de terugbetaling van leningen, enz.
